U selu Krekovi kod Nevesinja obilježeno 148 godina od početka ustanaka u Hercegovini
Služenjem parastosa i polaganjem vijenaca na Spomen-obilježje nevesinjskim ustanicima u selu Krekovi kod Nevesinja obilježeno 148 godina od početka ustanaka u Hercegovini – Nevesinjske puške. Pomen su služili sveštenici Mladen Čalija, Drago Zubac i đakon Dejan Ivanović.
Obilježavanju su prisustvovali predsjednik Vlade Republike Srpske Radovan Višković, ministar rada i boračko invalidske zaštite RS Danijel Egić, ministar za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja u Vladi Srbije Nikola Selaković, državni sekretar Zoran Antić, predsjednici opština Nikšić i Plužine Marko Kovačević i Slobodan Delić i drugi zvaničnici.
Predsjednik Vlade RS Radovan Višković poručio je da moramo da čuvamo naše jedinstvo i sabornost, i da nema slobode za srpski narod ako se sami ne izborimo.
– Ovdje treba da stvorimo ambijent da se u Krekovima održavaju istorijski časovi, kako bi ono što su naši preci uradili prije 148 godina, mi prenijeli mlađim naraštajima. Naša obaveza je da buduće generacije ne dozvole da se ovaj događaj zaboravi – naglasio je Višković.
Ministar za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja u Vladi Srbije Nikola Selaković istako je da već devet godina Repubilika Srpka i Srbija zajednički obilježavaju važne istorijske datume, a Nevesinjska puška je jedan od njih.
– Njegovanje kulture sjećanja za očuvanje identiteta srpskog naroda je od ključnog značaja. Cilj je da se očuva i naš nacionalni identitet, da se sačuva sjećanje na slavne pretke, njihove žrtve i veliku borbu – rekao je Selaković.
On je najavio da će Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja Republike Srbije dati svoj doprinos u obilježavanju 150 godišnjice Nevesinjske puške, a sredstva će biti uložena u izgradnju ljetnje pozornice na mjestu obilježavanja ovog događaja.
̶ Treba da pošaljemo poruku da smo mi jedan narod, da imamo jedno ime i jezik, da pišemo ćirilicom, da smo srpske pravoslavne vjere, i da ovdje u svetosavskoj Hercegovini i danas, ali i u buduće proslavljamo sve naše junake – rekao je Selaković.
U ime Opštine Nikšić Marko Kovačević naglasio je da je Nevesinjska puška opšte srpski značajan događaj iz koga su Srbija i Crna Gora izašle kao međunarodno nezavisne i priznate države, i da svoju zahvalnost duguju upravo nevesinjskim ustanicima.
̶ Sve tri države u kojima živi srpski narod moraju da budu zahvale narodu koji bitiše na prostoru Hercegovine ̶ rekao je Kovačević. On je istakao da će Opštine Nikšić sigurno učestvovati u obilježavanju jubileja 150 godina Nevesinjske puške.
Načelnik Opštine Nevesinje Milenko Avdalović rekao je da je današnji događaj otvorio puteve slobodi i u Crnoj Gori i Srbiji.
̶ Nevesinjska puška je bila inspiracija u svim borbama, a posebno u posljednjem Odbrambeno – otadžbinskom ratu kada su Srbi sa ove strane Drine stali u isti stoj, pod istu zastavu i borili se za Republiku Srpsku. I danas u miru treba da budemo jedinstveni i svojim radom, mudrošću i entuzijazmom da branimo Srpsku– naglasio je Avdalović.
Sveštenik Mladen Čalija istakao je da danas treba da budemo ponosni na naše pretke koji su borbu počeli na ovom mjestu i koja je rezultirala da se promijene granice dva velika carstva.
̶ Ako i mi danas budemo sabrani, složni i sjedinjeni u crkvi moći ćemo da činimo velika djela kao što su to naši preci činili – naglasio je Čalija.
Vijence i cvijeće na spomen obilježje srpskim junacima položili su predsjednik Vlade RS, izlaslanik predsjednika Republike Srpske i predsjedavajuće Predsjedništva BiH, ministar rada i boračko – invalidske zaštite RS, delegacija Vlade Srbije, generalni konzul Konzulata Srbije u Mostaru i državni sekretar, poslanici u Narodnoj skupštini RS i Parlamentarnoj skupštini BiH, delegacije Opštine Nevesinje, Trećeg pješadijskog Republika Srpska puka i boračkih organizacija proisteklih iz Odbrambeno – otadžbinskog rata, predstavnici grada Trebinja i opština Istočne Hercegovine i potomci nevesinjskih ustanika.
U kulturno – umjetničkom dijelu programa učestvovali su glumac Goran Slavić, pjesnik Ognjen Kandić, guslar Miloš Parović i etno grupe „Sveti Dimitrije“ i „Simonida“.
Ovaj događaj obilježen je u organizaciji odbora ze njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova Vlade RS i Srbije i Opštine Nevesinje.
Prva Nevesinjska puška bio je ustanak podignut u mjestu Krekovi u opštini Nevesinje 9. jula 1875. godine protiv otomanske vlasti i ubrzo se proširio na cijelu BiH, uz podršku Srbije i Crne Gore.
To je vremenom preraslo u Srpsko-turski rat. Ubrzo je došlo do Berlinskog kongresa 1878. godine kojim su Srbija i Crna Gora dobile nezavisnost i teritorijalno proširenje, dok je Austrougarska na 30 godina okupirala BiH.
Druga Nevesinjska puška, poznatija kao Uloški ustanak, izbila je u januaru 1882. godine napadom ustanika na austrougarsku žandarmerijsku stanicu u Ulogu zbog donošenja takozvanog Vojnog zakona o obaveznom služenju vojske mladića iz BiH.
Nevesinjska antifašistička puška predstavlja oružani otpor ustašama 3. juna 1941. godine u selu Drežanj, nakon masakra 27 ljudi u selu Udrežnju kod Nevesinja.
Ovaj oružani otpor fašističkom okupatoru se u trećoj knjizi Otadžbinskog rata Rusije pominje kao prvi antifašistički ustanak u porobljenoj Evropi, ali ga komunističke vlasti bivše Jugoslavije nisu proglasile za Dan ustanka protiv okupatora, već 4. jul.
Radio Nevesinje