Manastir Zavala uzalud pokušava da vrati manastirsko zemljište
Već desetak godina, manastir Zavala i Eparhija zahumsko-hercegovačka uzalud pokušavaju da vrate manastirsko zemljište od opštine Ravno. I nije stalo na tome.
Nedavno su na ovom zemljištu počeli radovi, a usljed miniranja terena, oštećena je crkva Vavedenja Presvete Bogorodice, koja je zaštićeni nacionalni spomenik kulture BiH.
Smješten na svojevrsnoj granici, manastir Zavala je više puta u ratovima rušen i pustošen, pa i u posljednjem ratu, nakon kojeg je Zavala ostala iza entitestke linije, u Federaciji BiH.
Crkvica, oslonjena na stijenu brda Ostrog, sa freskama čuvenog Georgija Mizrofanoivića iz 17. vijeka, ipak stotinama godina odolijeva napadima i ratovima. Međutim, nakon građevinskig radova u blizini manastira nedavno su se pojavila oštećenja na crkvi.
Jeromonah Vasilije, iguman manastira Zavala, kaže da je nakon posljednjih radova, prilikom miniranja došlo do urušavanja stabilnosti crkve i da su se pojavile dvije nove pukotine na apsidi.
Načelnik opštine Ravno Andrija Šimunović kaže da su radove izvodili radnici Elektroprivrede Herceg Bosne i da je upoznat da je došlo do oštećenja zbog čega očekuju kontrolu nadležne inspekcije.
Dodatni problem je činjenica da se sve to dešava na zemljištu koje je predmet sudskog spora, jer manastir već godinama vodi bitku za povrat zemljišta koje su komunističke vlasti nacionalizovale nakon Drugog svjetskog rata, a opština Ravno sada njim
raspolaže kako hoće.
Zbog najnovijih oštećenja na crkvi, po zahtjevu Eparhije zahumsko-hercegovačke i primorske, reagovala je Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH.
Član Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika BiH iz Republike Srpske Anđelina Ošap Gaćanović istakla je da je insistirala da Komsija reaguje, te da je obavijestila smo federalnu građevinsku inspekciju, koja još nije izašla na teren.
Zahtjevi da sporne parcele sporazumno budu vraćene manastiru na korišćenje, kao što je učinjeno sa imovinom vjerskih zajednica u drugim opštinama i gradovima, nisu naišli na razumjevanje, a inicijativa srpskih odbornika u opštinskom vijeću Ravnog 2015. godine da se zemlja vrati manastiru preglasana je glasovima odbornika iz reda hrvatskog naroda. Manastir podiže tužbu, a trenutno se čeka odluka Ustavnog suda BiH u ovom sporu .
Potpredsjednik opštinskog vijeća Ravno Petar Sredanović podsjeća da je manastirska zemlja oduzeta odlukom tadašnjeg narodnog odbora 1959. godine, te da je Klub Srba pokrenuo zahtjev u opštini Ravno da bude vraćena kao što je drugdje bilo, ali je pet glasova Srba preglasano sa deset hrvatskih.
Jeromonmah Vasilije kaže da opština smatra da je zemljište njihovo, ali da Eparhija ima dokaze da je manastirska na osnovu izvoda iz Bečkog arhiva i izvod iz arhiva Kraljevine SHS gdje stoji da je to “manastirska ograda”.
Trenutno je najvažnije da se spriječi i zaustavi dalja uzurpacija i oštećenje ove svetinje. Jer riječ je o jednom od najstarijih pravoslavnih manastira na širem području, o manastiru u koji je jedan od najvećih srpskih svetitelja Sveti Vasilije Ostroški došao još kao dječak, i gdje je boravio kao iskušenik, na početku svog svetiteljskog puta.
RTRS
